مطالعات جدید نشان می‌دهد که عادات غذایی بزرگسالان در سوئد به سمت الگوهای ناسالم تغییر کرده است. بر اساس نتایج تازه‌ترین بررسی Folkhälsomyndigheten (سازمان بهداشت عمومی سوئد)، میزان مصرف روزانه میوه، سبزیجات و ماهی در میان جمعیت بزرگسال همچنان کاهش می‌یابد، در حالی که مصرف نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه افزایش یافته است.
کاهش مصرف مواد غذایی سالم و افزایش نوشیدنی‌های قندی
مطابق با داده‌های منتشرشده در پژوهش “سلامتی با شرایط برابر” (Hälsa på lika villkor – HLV)، مصرف میوه، سبزیجات، ریشه‌ها و ماهی در مقایسه با سال ۲۰۲۲ کاهش چشمگیری داشته است. بزرگ‌ترین تغییر در تعداد افرادی مشاهده شده است که دست‌کم دو بار در هفته ماهی می‌خورند. این میزان نسبت به سال ۲۰۲۲، ۵.۴ درصد کاهش یافته است. در مقابل، تعداد افرادی که حداقل دو بار در هفته نوشیدنی‌های قندی مصرف می‌کنند، ۳.۵ درصد افزایش نشان داده است.
این روند نزولی در تمامی گروه‌های سنی مشاهده می‌شود، اما میزان تغییرات در بین گروه‌های مختلف متفاوت است. بیشترین تغییر در میان زنان جوان ۱۶ تا ۲۹ سال و افرادی که تحصیلات دانشگاهی دارند دیده می‌شود. برای مثال، میزان مصرف نوشیدنی‌های قندی در میان زنان جوانی که دو بار در هفته یا بیشتر این نوشیدنی‌ها را می‌نوشند، بیش از ۱۰ درصد افزایش داشته است. همچنین، در میان افراد ۳۰ تا ۴۴ ساله نیز تغییرات قابل توجهی دیده شده است. در این گروه، تعداد افرادی که روزانه حداقل دو بار سبزیجات و میوه مصرف می‌کنند، بیش از ۴ درصد کاهش یافته است.
پیا لیندسکوگ، کارشناس سازمان بهداشت عمومی سوئد، در این باره می‌گوید: “آن‌هایی که پیش‌تر عادات غذایی سالم‌تری داشتند، به نظر می‌رسد که بیشترین تغییر را در جهت منفی داشته‌اند. این باعث می‌شود که تفاوت بین گروه‌های مختلف کمتر شود. به عنوان مثال، اکنون زنان و مردان جوان تقریباً به یک میزان نوشیدنی‌های قندی مصرف می‌کنند.”
زنان همچنان تغذیه سالم‌تری نسبت به مردان دارند
با وجود این تغییرات منفی، زنان همچنان رژیم غذایی سالم‌تری نسبت به مردان دارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تعداد زنانی که روزانه حداقل دو وعده میوه و سبزیجات مصرف می‌کنند و حداقل دو بار در هفته ماهی می‌خورند، بیشتر از مردان است. همچنین، میزان مصرف نوشیدنی‌های قندی در میان زنان کمتر از مردان گزارش شده است. گروه‌هایی که کمترین میزان مصرف مواد غذایی سالم را دارند، اغلب شامل افرادی با سطح تحصیلات پایین‌تر، مشکلات اقتصادی، مردان و جوانان ۱۶ تا ۲۹ ساله هستند.
عوامل محیطی در تغییر الگوهای غذایی مؤثرند
تحلیل‌های انجام‌شده نشان می‌دهند که تغییرات گسترده در عادات غذایی افراد تنها ناشی از عوامل فردی نیست، بلکه تحت تأثیر محیط اجتماعی و فیزیکی قرار دارد. پیا لیندسکوگ در این زمینه توضیح می‌دهد: “وقتی بخش بزرگی از جامعه عادات غذایی خود را تغییر می‌دهد، این امر اغلب به دلیل عواملی فراتر از تصمیمات فردی است. کار از خانه، افزایش قیمت مواد غذایی، و افزایش تبلیغات برای مواد غذایی ناسالم در رسانه‌های مختلف از جمله عواملی هستند که می‌توانند در این تغییرات نقش داشته باشند.”
رابطه مستقیم تغذیه ناسالم با بیماری‌های شایع
عادات غذایی ناسالم یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در بیماری‌های شایع در سوئد محسوب می‌شود. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که تغذیه نادرست نقش کلیدی در بروز بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی-عروقی و برخی انواع سرطان دارد. علاوه بر این، روند افزایشی اضافه‌وزن و چاقی در کل جمعیت سوئد نشان می‌دهد که میزان کالری مصرفی بیش از نیاز بدن است.
در پاسخ به این بحران تغذیه‌ای، سازمان بهداشت عمومی سوئد و سازمان غذا و دارو (Livsmedelsverket) پیشنهادهایی را برای تعیین اهداف ملی و اقدامات مداخله‌ای ارائه داده‌اند. هدف از این اقدامات، ایجاد تغذیه‌ای سالم‌تر و پایدارتر برای جامعه است.
درباره‌ی نظرسنجی سلامت عمومی
نظرسنجی ملی سلامت عمومی، با عنوان Hälsa på lika villkor (HLV)، به بررسی وضعیت سلامتی مردم سوئد و تغییرات آن در طول زمان می‌پردازد. این پژوهش در همکاری میان سازمان بهداشت عمومی سوئد و مقامات منطقه‌ای انجام شده است. آخرین دوره این نظرسنجی که نزدیک به ۱۷,۰۰۰ نفر در آن شرکت داشتند، وضعیت تغذیه و سبک زندگی افراد ۱۶ سال به بالا را بررسی کرده است.
